ماده شوینده یا دترجنت به موادی اطلاق می‌شود که می‌توانند ذره‌های چربی و آلودگی را از روی اجسام و انواع سطوح پاک‌ کنند. شاید اولین ماده‌ای که به عنوان شوینده شناخته و در بازار عرضه شد صابون بود که از آن زمان تا به الان صدها سال می‌گذرد.

شوینده هایی که ما دائما با آن ها سرو کار داریم حاوی ماده های شیمیایی بسیاری هستند که سموم شناخته شده می باشند. وقتی در مورد سموم موجود در خانه صحبت می کنیم ، توجه ها به سمت ماده شیمیایی موجود در غذاها ، مواد آرایشی و محصولات مراقبت شخصی می روند، به همین دلیل وقتی برای داشتن یک سبک زندگی ایمن و سازگار با محیط زیست تلاش می کنیم.

یکی از اولین تغییراتی که اکثر ما ایجاد می کنیم . تغییردرمصرف مواد غذایی و مواد آرایشی غیر سمی است. اما ، بسیاری از سموم موجود در خانه ما در همان محصولاتی قرار دارند که ادعا می کنند از ما محافظت می کنند. مانند مواد شوینده تصور اینکه این محصولات مضر باشند دشوار و دور از ذهن است.

مواد شوینده هیچ علامت قابل مشاهده ای از آسیب برجای نگذاشته اند ، و اگر واقعا خطرناک بودند ، توسط افراد زیادی استفاده نمی شدند. با این حال ، حقیقت این است که اگرچه مواد شوینده به لباسهایمان رایحه ی نسیم تابستان می دهد . اما اغلب حاوی ترکیبی از مواد شیمیایی مضر هستند که عوارض جانبی منفی روی سلامتی ما دارند.

عوارض استفاده از شوینده ها

این ماده های شیمیایی به لباس های ما آسیب می رسانند و آنها را کمرنگ و فرسوده می کنند. هر بار که لباس های خود را می شوییم ، این مواد شیمیایی وارد فاضلاب های ما می شوند و مجاری آب را آلوده می کنند.
پوست ما بزرگترین عضو بدن ما است و مواد شیمیایی موجود در لباس و ملحفه ما از طریق منافذ پوست در تمام روز جذب بدن می شود.

ماده شیمیایی موجود در مواد شوینده لباس با طیف وسیعی از تأثیرات سو بر سلامتی مرتبط است.از بثورات خوش خیم تا بیماری های جدی تر از جمله سرطان و همچنین نقایص تولد و رشد.

» مطلب مرتبط: دترجنت چیست

ترکیبات مورد استفاده در شوینده و دترجنت

در این نوشتار برخی عناصر معرفی شده اند که استفاده نادرست از آن باعث خلل در زندگی و طبیعت می شوند، اما در صورتی که اگر به جا و با دز معین به کار برده شوند می تواند در برخی موار گره کشا باشد.

دیوکسان

دیوکسان که به عنوان ماده سرطان زای انسان شناخته می شود ، یک ماده شیمیایی رایج در مواد شوینده و شامپوها است. به عنوان حلال و چربی گیر استفاده می شود.

مطالعات تجربی روی موش ها و سایر حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است. که قرار گرفتن در معرض دیوکسان می تواند باعث ایجاد تومورهای خوش خیم و بدخیم در قسمت های مختلف بدن می شود.

دیوکسان به راحتی از طریق پوست و با استنشاق جذب می شود. همچنین به راحتی به داخل خاک و آب های زیرزمینی شسته می شود. منبع آب آشامیدنی شهری را آلوده می کند و خطر قرار گرفتن در معرض بلع را افزایش می دهد.

سدیم لوریت سولفات (SLS)

SLS ماده شیمیایی کف کننده است که برای تهیه مواد دترجنت ، صابون و کف شامپو استفاده می شود.SLS به دلیل ارزان وموثر بودن بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. SLS را می توان از روغن نفت و نارگیل یا نخل تهیه کرد.

SLS به عنوان تحریک کننده پوست انسان شناخته می شود. و اغلب در شرایطی مانند اگزما ، و پسوریازیس نقش دارد. استفاده از سدیم لوریلت سولفات توسط افرادی که پوستی حساس و مستعد آلرژی دارند اجتناب شود.

سفید کننده

منظور از سفیدکننده مواد شوینده ای است که اغلب با عنوان Sypium Hypochlorite Sodium Hypochlorite مخفی می شود . این مواد شیمیایی باعث می شود لباس ها ، به ویژه لباس های سفید ، با تبدیل نور ماورا UV بنفش به نور مرئی سفیدتر به نظر برسند.

هنگام تماس با پوست ، سفید کننده می تواند واکنش های آلرژیک ایجاد کند. این ماده تحریک کننده چشم و ریه است و برای موجودات دریایی سمی است.

فرمالدهید

فرمالدهید یک ماده شیمیایی نگهدارنده و ضد باکتری کم هزینه است که معمولاً در مواد شوینده و مایعات ظرفشویی استفاده می شود.

این ماده یک عامل تحریک کننده شناخته شده برای سیستم تنفسی ، چشم ها و ریه ها است. تماس منظم با فرمالدهید می تواند باعث واکنش های آلرژیک مانند اگزما و درماتیت تماسی شود. تماس روزانه با فرمالدئید برای انسان سمی است و با سرطان ارتباط دارد. برای بررسی این ماده در مواد شوینده برچسب محصول خود را بررسی کنید. یا برای اطلاعات بیشتر به وب سایت سازنده مراجعه کنید.

» مطلب مرتبط: بایوساید چیست

فسفات ها

فسفات ها با كاهش عملكرد كلسیم و منیزیم و سخت كردن آب ، مواد شوینده و دترجنت را موثرتر می كنند. فسفات متداول در شوینده ها سدیم تری پلی فسفات است. فسفات علیرغم اثربخشی در چندین ایالت آمریكا و كشورهای اروپایی به دلیل تأثیر سو آنها بر روی اجسام، آب ممنوع شده اند.

این ماده شیمیایی منجر به تجمع شکوفه های جلبک در دریاچه ها و رودخانه ها می شوند . که موجودات دریایی را از اکسیژن رسانی محروم می کند ، در نتیجه آنها را از بین می برد.

مواد شوینده لباسشویی دوستدار محیط زیست ، موادی است که فسفات نداشته و سیستم های زیست محیطی طبیعی را تخریب نمی کند.

نونیل فنل اتوکسیلات

صابون مول 10 یا نونیل فنل اتوکسیلات یک ماده شیمیایی بدنام که به عنوان یک برهم زننده غدد درون ریز در انسان و حیوان شناخته می شود ، نونیل فنل اتوکسیله در چندین کشور اروپایی ممنوع است. اما در هند اینگونه نیست.

برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) در ارزیابی مواد سمی پایدار مبتنی بر منطقه ، آن را به عنوان یک ماده شیمیایی مورد نگرانی جهانی شناسایی کرد. این مواد شیمیایی بد نام با تقلید از استروژن عملکرد غدد درون ریز را مختل می کند به طوری که با قرار گرفتن در معرض مکرر ، بدن ما قادر به تشخیص تفاوت بین استروژن و نونیل فنل اتوکسیلات نخواهد بود.

این ماده شیمیایی قابل تجزیه نیست و برای چندین سال در خاک ، آبهای زیرزمینی و آبهای سطحی باقی می ماند که برای موجودات دریایی بسیار سمی است. اگر بیش از حد و نابجا از آن استفاده کنیم سبب خطرات زیست محیطی خواهد شد.

» مطلب مرتبط: صابون مول ۱۰ چیست و کاربردهای آن کدام است

بنزن

بنزنسورفاکتانت های پایه بنزن که بیشتر در مواد شوینده لباس استفاده می شود آلکیل بنزن سولفونات ها (ABS) و آلکیل بنزن سولفونات های خطی (LAS) هستند.

سورفاکتانت ها سطح بین مایع و لکه های لباس را کاهش می دهند ، ذرات خاک موجود در آب را معلق می کنند و حل شدن و شستشو آن ها را آسان تر می کنند.

هوای داخل خانه دارای مقادیر زیادی بنزن است که توسط محصولات خانگی مانند شوینده ها ، رنگ و … منتشر می شود. این ماده شیمیایی باعث تحریک پوست ، بینی و چشم می شود و برای آبزیان سمی است.

عطرهای مصنوعی

عطرهای موجود در مواد شوینده لباسشویی ترکیبی از حدود ۴۰۰۰ ماده شیمیایی است که بسیاری از آنها مشتقات نفتی هستند. این موضوع معروف است که رایحه های خشن مصنوعی باعث تحریک سیستم تنفسی و ایجاد مشکلاتی مانند آسم می شوند. بنابراین شوینده ای را انتخاب کنید که فاقد عطر باشد یا رایحه ملایمی داشته باشد.